Yiğitali (Çongara) Köyü

Bursa iline yaklaşık 8 km uzaklıktadır, Osmangazi ilçesine bağlıdır.

Köyün adı girişteki taşta da yazdığı gibi 1933 yılında jandarmaya karşı duran haydutlarla vuruşarak ölen Yiğitali'nin adından gelmektedir. Köyün eski ve yörede bilinen adı Çongara’dır.
 

 
Köyün kuruluş tarihi Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarına kadar dayanmaktadır. Yerli halkın anlattığına göre o zamanlar üç Yörük suları bol olan bu yeşil araziye yerleşiyorlar. Osmanlı Devletinde yerleşen herkesin nüfusa kayıtlı olması gerekiyordu. Bu bölgeye yerleşen üç Yörüğün de kayıt altına alınması gerekiyordu. O dönemin idarecileri bu Yörükleri bulup kayıt etmek çiin buraya sık sık gelirler. Ancak onların izine bir türlü rastlayamazlar. Elleri her defasında boş dönen görevlilere idarecileri Çok Arayın ! Çok Arayın ! diyerek onları aramak için tekrar bu araziye göndermişler. İşte o günden bu güne kadar köyün ismi Çongara olarak biliniyor.Ancak bir zaman sonra ismi Atatürk tarafından Yiğitali olarak değiştirilmiştir.
 

Yıl 1933, Çongara Köyü önemli bir yol güzergahında bulunan şirin bir Yörük Köyüdür.Sık sık devlete ait bazı değerli eşyalar özellikle de para bu yol güzergahından değişik yerlere taşınıyordu. Yolda güvenliğini şu anda olduğu gibi Jandarma Kuvvetleri sağlıyordu.Dağda yaşayan sadece Çongara Köyü sakinleri değildi. Bir takım kötü niyetli haydutlar da dağda yaşamaktaydılar. Zaman zaman insanların ve devletin güvenliğini tehdit etmekteydiler.İşte bu sefer de yolda para yüklü postaları gözlerine kestirmişlerdi. Posta arabaları Çongara Yolundan geçmekte iken haydutlar tarafından durdurulur. Haydutlar posta arabasını koruyan Jandarma görevlilerini şehit ederler. Bu sırada dağdan odun toplayarak köyüne dönmek üzere olan birisi çatışma seslerini duymuştur.Bu kişi olay yerine gider, haydutların posta arabasını soymaya çalıştıklarını görür. Hemen büyük bir cesaret ile eline aldığı odun parçası ile haydutların üzerine yürür. Haydutların hepsi bir bir kaçar. Ancak odun sopası ile haydutlar ile vuruşan bu yiğit insan buracıkta şehit olacaktır. Bu şahsın ismi Yiğitali’dir.



Bu olayların yaşandığı sırada Atatürk de Bursa’da bulunmaktadır. Atatürk derhal haydutların bulunması talimatını verir. Haydutlar kısa bir süre sonra bulunurlar. Durum Atatürk’e bildirilir, Atatürk bu sırada Ankara’dadır. Haydutların yargılanma olmaksızın hemen asılmasını emreder. Haydutlar bu Heykel Meydanı olarak bildiğimiz meydanda idam edilirler.

Atatürk bu olaydan sonra köyün ismini Çongara yerine Yiğitali olarak değiştirmiştir.




Köyün başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır.Özellikle Çongara Fasulyesini ünü çevre civarlarda duyulmuştur. Bunun yanında köyde kestane ve kiraz da yetişmektedir.Hemen hemen her ev hayvancılıkla uğraşmaktadır. Süt ve süt ürünleri köyün geçim kaynaklarındandır.

Köy diğer çok tanınmış köyler kadar hareketli ve kalabalık değil. Daha sakin ve muhafazakar bir yapı hakim. Ancak insanları sıcak kanlı ve misafirperver. Bu yüzden köyde pek yabancılık çekmedim.Özellikle Köy sakinlerinden Sait Abi’ye çok teşekkür ediyorum. Güzel sohbeti ve ikram ettiği güzel çay için O’na ayrıca teşekkür etmek istiyorum.

Köyün tarihi yapısı her köyde olduğu gibi biraz bozulmuş. Eski yıkılmak üzere olan binaların yanında estetikten uzak sıradan beton binalar köyde hakim yapıyı oluşturmaktadır.




Hayvancılık ile uğraşan her köyde olduğu gibi burada da temizlik şartlarına oldukça dikkat edilmesi gerektiğini bizzat gördüm. Özellikle yerleşim birimi olması nedeni ile kanalizasyon ve su şebekelerin daha iyi bir alt yapıya kavuşması gerekiyor.



Burada tarihi İnkara Çınarından bile eski olan bir çınar bulunmaktadır. Bu çınarın etrafındaki görüntü kirliğinden arındırılarak bir an önce turizme kazandırılmasını temenni ediyorum.

Yiğitali (Çongara) Köyü Bursa’ya hiç de uzak değil. Zaten köyden Bursa’nın batı tarafı kuş bakışı olarak görülebilmektedir. Buraya ulaşım ise oldukça kolay. Gerek kendi arabanız ile gerekse Bursa’dan kalkan minibüsler ile bu güzel şirin köye ulaşabilirsiniz.

Burada temiz hava ve sıcak misafirperver insanlar ile karşılaşacaksınız.Şehir ile burasını karşılaştırdığınızda kendi kendinize acaba köyde mi yaşasak diye sormadan edemeyeceksiniz…